Prawo w sieci. Zarys regulacji internetu

Prawo w sieci. Zarys regulacji internetuUkazała się moja książka "Prawo w sieci. Zarys regulacji internetu", Wydawnictwo Helion (2005), format: A5, stron: 408. Życzę przyjemnej lektury. Co czytelnik znajdzie w prezentowanej książce? To efekt kilku lat kronikarskiej pracy. W efekcie powstała książka, która nie ma charakteru naukowego, ale podobno dobrze się czyta. O jej zawartości - kilka słów poniżej. Są też linki do recenzji...

By zastanawiać się nad problemem ewolucji systemu prawa wynikającego z postępu technicznego, warto zadać sobie pytania związane z kwestiami podstawowymi: jak przeciwdziałać cyfrowemu wykluczeniu, jak w praktyce realizować postulat neutralności technologicznej organizacji państwowych, czego uczyć młodzież i w jaki sposób uaktualniać systemy prawa krajowego w dobie globalizacji. Coraz częściej internet wykorzystywany jest również podczas procesu wyborczego, gdy waży się różne racje i stanowiska (a w tym roku czekają nas liczne wybory i wiążące się z nimi kampanie wyborcze!). Te problemy opisane zostały w pierwszym rozdziale niniejszego zbioru, zatytułowanym Jak sobie pościelisz....

W rozdziale drugim - Dynamika obiegu informacji - znalazły się teksty wskazujące na coraz częściej obserwowane konflikty pomiędzy chronionymi przez prawo wartościami. Wolność słowa ma pewne granice, podobnie jak prawo do pozyskiwania informacji. Publikacje elektroniczne maję inny zasięg niż na przykład prasa tradycyjna. Ze względu na interaktywność (możliwość wpływania przez czytelników na publikowane treści) pojawiły się też nowe problemy związane z odpowiedzialnołcią za informacje elektroniczne.

Rozdział trzeci, zatytułowany Nowa "własność", koncentruje się na problemie kreowania nowych praw wyłącznych w społeczeństwie informacyjnym. Skoro informacja stała się czynnikiem kluczowym ze względu na uzyskanie przewagi konkurencyjnej - warto zastanowić się, w jaki sposób próbuje się za pomocą nowych regulacji gwarantować pewne uprawnienia niektórym podmiotom uczestniczącym w procesach globalnej gospodarki. Konieczne staje się wytyczenie nowych granic między tym, co jest dobrem publicznym a tym, co przysługuje konkretnemu podmiotowi z wyłączeniem innych. Warto też zastanowić się, czym jest owo "społeczeństwo informacyjne". Historycznie internet powstał jako sieć wojskowa. Jego rozwój kształtowały wyższe uczelnie i ośrodki naukowe. Obecnie zaś internet znajduje zastosowanie komercyjne.

Rozdział czwarty - Niezwykły ferment rynku - opisuje problemy związane z wykorzystaniem internetu w działaniach marketingowych. W wielu dziedzinach przepływ informacji reglamentowany jest przez państwo. Zachowania gospodarcze muszę również brać pod uwagę ochronę interesów konsumentów. Wszystko komplikuje międzynarodowy charakter internetu, a przecież tworzy się wspólny rynek, gdzie warto zatroszczyć się również o pewność obrotu gospodarczego.

Proza życia, czyli rozdział piąty, pokazuje, że w internecie mamy również do czynienia z licznymi zagrożeniami - haracze, pedofilia, terroryzm. Internet wykorzystujemy w pracy lub po to, by umówię się na randkę. Stanowi on jedynie narzędzie komunikacji między ludźmi. To oni, w ostatecznym rozrachunku, są adresatami norm prawnych. Tym problemom poświęcony jest rozdział piąty.

Wymiar sprawiedliwości, organy ścigania czy system resocjalizacji stanęły przed wyzwaniem wprzęgnięcia nowych technologii w mechanizmy swojego działania. Internet może być wykorzystywany przez prawodawców podczas procesu stanowienia prawa. Może być również wykorzystywany przez prawników świadczących pomoc prawną. Te kwestie opisane są w rozdziale szóstym, zatytułowanym Rozwój środowiska.

Na końcu zbioru czytelnik znajdzie podsumowania kolejnych lat. W pierwszej kolejności zauważono potrzeby utworzenia dedykowanych internetowi zasad prawnych, potem rozpoczęła się dyskusja. W kolejnych latach powstawały liczne akty normatywne, zapadały pierwsze orzeczenia sądowe. W tej części w układzie chronologicznym autor wskazał te wydarzenia, które - subiektywnie wszak - uznał za najważniejsze w kolejnych latach.

Recenzje

Od wydawcy:

Dynamiczny rozwój internetu sprawił, że organy ustawodawcze wielu państw nie nadążały z przygotowywaniem regulacji prawnych dotyczących korzystania z niego. Początkowy okres rozwoju sieci przypominał kolonizację nowego lądu -- pełna bezkarność, chaos i brak jakichkolwiek ograniczeń. Ten stan rzeczy doprowadził do sytuacji, w której nawet najgorętsi orędownicy wolności w sieci zaczęli się zastanawiać, jak uniknąć płynących z niej zagrożeń. Zaczęto więc tworzyć prawa, regulacje i przepisy, które jednak nie zawsze spełniają swoją rolę. Na całym świecie toczy się dyskusja nad kształtem regulacji prawnych społeczeństwa informacyjnego (czymkolwiek ono jest). Książka "Prawo w sieci. Zarys regulacji internetu" to zbiór felietonów publikowanych przez autora w ramach prowadzonego przez niego od 1997 roku serwisu internetowego. Przedstawia opisy sporów sądowych oraz interpretacje przepisów prawnych dotyczących sieci. Autor nie ogranicza się do suchego przytaczania kolejnych paragrafów, lecz omawia je, posługując się językiem zrozumiałym nie tylko dla prawników, ale także dla zwykłych użytkowników sieci.

* Obieg informacji w internecie i granice wolności słowa
* Własność intelektualna i prawa wyłączne a dostęp do dóbr kultury i ochrona praw człowieka
* Handel elektroniczny oraz marketing a ochrona konsumentów i pewność obrotu gospodarczego
* Zagrożenia czyhające w sieci
* Rozwój prawa dotyczącego internetu -- globalizacja
* Historia regulacji prawnych w Polsce i na świecie

Spis treści:
O Autorze (9)
Zamiast wstępu (13)

Rozdział 1. Jak sobie pościelisz... (19)
* Internet? Nie widzę problemów! - czyli niewidomi korzystają z sieci (21)
* Netykieta - nie stosujesz na własne ryzyko (24)
* Neutralność technologiczna państwa (27)
* Powszechna znajomość prawa - jak to zrobić? (30)
* Nie było wyjścia, musieliśmy wejść: Unia Europejska, tłumaczenie i harmonizacja prawa (36)
* Dziękujemy za już, prosimy o jeszcze. Dlaczego prawo sieci może być niedoskonałe? (41)
* Czym skorupka za młodu nasiąknie - jak dzieci nadużywają sieci? (44)
* Bo nauka to potęgi klucz! Szkolne problemy z internetem (47)
* Cisza! Internet nie śpi. Kampania wyborcza online (52)
* Trudny wybór elektroniczny. Głosowanie i nowe technologie (54)
* Sto i jeden serwisów administracji publicznej. Dostępność instytucji państwowych (58)

Rozdział 2. Dynamika obiegu informacji (61)
* Nie każdy uzna, że deszcz pada. Zniesławienie oraz pomówienie (63)
* Nieskuteczna klauzula nieodpowiedzialności (67)
* Wystarczy uzasadniona obawa. Groźba karalna również w sieci (71)
* Zeskanuję Twojego chipa, czyli o prywatności użytkowników sieci (74)
* Chowanie głowy w piasek, czyli filtrowanie, blokada, cenzura (77)
* Walcz o (s)pokój. Nikogo nie można niepokoić nowymi technologiami (84)
* Pozyskiwanie v. rozpowszechnianie. Trudny konflikt uznanych wartości (86)
* Niebezpieczne ideologie i nawoływanie do waśni (89)
* Zarzucają sieci w sieci. Przejmowanie osobistych danych (93)
* Nadchodzi czas wielkiej kwarantanny (97)
* Warto wiedzieć, co w trawie piszczy. O podsłuchiwaniu sieci (104)

Rozdział 3. Nowa "własność" (109)
* Intelektualna... własność? Należy ograniczyć zasięg pojęcia (111)
* Wielu chętnych do jednej domeny. Zasady potrzebne (114)
* Prosta informacja prasowa. Nie wszystko jest przedmiotem prawa autorskiego (121)
* Czy jest o co kruszyć kopie? Naruszenie prawa autorskiego przez automaty (126)
* Walka z plagiatami. Uprawnienia autora, decyzja sądu (128)
* Sieć użytkowników i administratorów. Odpowiedzialność za aktywność nie tylko na WWW (131)
* Patenty na logikę. O wynalazkach wdrażanych za pomocą komputera (134)
* Płaskie, relacyjne, chronione. Sui generis ochrona baz danych (139)
* Jeden do jednego. Zmiana granic dozwolonego użytku? (143)
* Różne historie twardych dysków. Trzeba chronię nośniki! (147)
* Archiwizacja oceanów informacji. Brak dostępu do zasobów (152)

Rozdział 4. Niezwykły ferment rynku (157)
* Normatywna promocja konkurencji. Przepisy nie powinny wskazywać komercyjnych rozwięzań (159)
* Reklamowe metadane, czyli o problemach pozycjonowania serwisów internetowych (161)
* Bijące źródła i problemy odnośników. Linkowanie a technika obrony (165)
* Kto da więcej elektronicznego handlu? Na razie brak orzeczeł (171)
* Konsumencie! Bądź czujny! Coraz więcej obowiązków (178)
* Byk i niedźwiedź w internecie. Manipulacja informacjami o spółkach (182)
* Niebieski dymek regulacji. O ograniczeniach marketingu wyrobów tytoniowych (185)
* Leki z wirtualnej apteki. Problemy z dystrybucję leków w sieci (188)
* Na razie - wyższa stawka ryzyka. Premium rate services (192)
* To jest napad! Bankowość elektroniczna (196)
* Czerwone wygrywa, czarne przegrywa. O hazardzie online (199)

Rozdział 5. Proza życia (205)
* Nie trać nadziei i daj... szansę. Haracz, wymuszenie, okup (207)
* Pedofile również online. Co robi Twoje dziecko? (209)
* Cyberpornografia dziecięca. Wizerunek dziecka jako przedmiot ochrony (215)
* Co też oni robię w pracy? Nie można kontrolować pracowników (217)
* Informatyka prawo do strajku. Co się stanie, jak przestanę pracować? (220)
* Gdy się skończy stosunek... Ochrona tajemnicy pracodawcy (222)
* Wirtualny terror. Błędy programistów i obsługi a podatność infrastruktury (225)
* Globalny wyścig zbrojeń. Obrót bronią a transgraniczność sieci (228)
* Ważny jest kolor kapelusza. O problemach z hakingiem (232)
* Podstawowa komórka w internecie. Rodzina zaczyna się od małżeństwa (234)
* Sprawca nie jest wirtualny. Internet w cieniu zbrodni (237)
* Co zrobię z uzależnieniem od internetu? (240)

Rozdział 6. Rozwój środowiska (245)
* Moda na prawo internetowe (247)
* Prawdziwa krytyka cnoty się nie boi. Pluralizm polityczny online (250)
* To legalna zabawa! Sieć w służbie legislacji (253)
* Proszę wstać! Sąd idzie! Informatyzacja sądów (256)
* And justice for all dot com. Ktoś powinien patrzeć na ręce biegłym sądowym (260)
* Informatyka prawnicza czy informatyczna? O edukacji informatycznej humanistów (262)
* Marketingowe podejście do zawodu. Ograniczenia rynkowe prawników (265)
* Prawnicy, wirusy i poufność danych. Obowiązek zachowania bezpieczeństwa danych (268)
* Aby spać mógł ktoś. Internet a policja (271)
* Informacyjna resocjalizacja. Przywrócenie społeczeństwu informacyjnemu (276)
* Sądy właściwe i normy kolizyjne (280)

Rozdział 7. Podsumowania (287)
* 2000, mamy przed sobą dużo pracy! (289)
* 2001, odyseja prawno-internetowa (294)
* 2002, coś drgnęło w Polsce (308)
* 2003, jazda bez trzymanki? (323)
* 2004, beton stygnie (352)
* Czy coś z tego wynika? (379)

Podziękowania (385)

Wybrana bibliografia (389)

Skorowidz (401)