W sprawie uchwał PKW wypowiedział się Sąd Najwyższy

Media teraz tłumaczą konsekwencje wynikające ze stanowiska Sądu Najwyższego, który rozpatrywał skargi Nowoczesnej i Razem na postanowienia PKW w przedmiocie odrzucenia sprawozdań finansowych tych komitetów wyborczych. Na przykład czytelnicy mogą dowiedzieć się, że Nowoczesna nie dość, że straci wadliwie przelane pieniądze (por. Korzyści majątkowe, które podlegają przepadkowi...), ale też straci 75 proc. subwencji (na podstawie wyniku wyborczego partia otrzymała ponad 6 milionów subwencji rocznie), czyli straci każdego roku, aż do końca kadencji Sejmu, ponad 4 i pół miliona...

W tekście Wyborczej pt. Sąd Najwyższy odrzucił skargi Nowoczesnej i Razem ws. sprawozdania. Straty w milionach złotych czytam:

Sąd Najwyższy podtrzymał dziś decyzje PKW o odrzuceniu sprawozdań finansowych Nowoczesnej i Razem z zeszłorocznych wyborów parlamentarnych - poinformował dziś rzecznik SN Dariusz Święcki. Nowoczesna straci prawie 22 mln zł, Partia Razem straci 130 tys. zł.

Dla odmiany we Wprost inny tytuł: "Sąd Najwyższy odrzucił sprawozdania finansowe Nowoczesnej i Razem" i tekst:

Sąd Najwyższy odrzucił skargi na decyzję PKW złożone przez partię Razem oraz Nowoczesną. Wcześniej PKW odrzuciło sprawozdania finansowe obu partii wskazując na to, że pieniądze należące do komitetu wyborczego miały zostać przelane w sposób niezgodny z przepisami.

To jak to było? Sąd Najwyższy podtrzymał decyzje PKW, czy odrzucił skargi?

Najlepiej oczywiście sięgnąć do źródła, czyli do Biuletynu Informacji Publicznej Sądu Najwyższego, a tam można znaleźć tekst pt. SN oddalił skargi Nowoczesnej i Partii Razem na uchwały PKW w przedmiocie odrzucenia sprawozdań finansowych. Czytamy tam:

Sąd Najwyższy w dniu dzisiejszym (22.09) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym oddalił skargi komitetów wyborczych Nowoczesna Ryszarda Petru i Partia Razem na uchwały Państwowej Komisji Wyborczej w przedmiocie odrzucenia sprawozdań finansowych tych komitetów.

Dzisiejsze orzeczenia Sądu Najwyższego oznaczają, że w mocy pozostają uchwały PKW, którymi komisja odrzuciła sprawozdania finansowe obu partii.

Wskutek odrzucenia sprawozdań finansowych, zgodnie z przepisami kodeksu wyborczego, przysługująca partii politycznej w związku z uzyskaniem mandatu w wyborach dotacja podmiotowa pomniejszona zostaje o trzykrotność kwoty, która została przyjęta z naruszeniem prawa.

W przypadku Partii Razem była to kwota dziesięciu tysięcy złotych przekazana komitetowi wyborczemu bezpośrednio z rachunku bieżącego partii, zaś Komitet Wyborczy Nowoczesna Ryszarda Petru z rachunku bieżącego partii przyjął kwotę niemal dwóch milionów złotych.

Dodatkową sankcją jest pomniejszenie na analogicznych zasadach subwencji przysługującej partii. Pomniejszenie dotacji lub subwencji nie może przekroczyć 75 proc. ich przyznanej wysokości. Przepadkowi podlegają także korzyści majątkowe przyjęte przez komitet wyborczy z naruszeniem przepisów kodeksu lub ich równowartość.

Skargi zostały wniesione na uchwały z dnia 18 lipca 2016 r., którymi PKW odrzuciła sprawozdania finansowe komitetów wyborczych Nowoczesna Ryszarda Petru i Partia Razem z powodu naruszenia art. 132 § 1 kodeksu wyborczego. Przepis ten definiuje zamknięty katalog dozwolonych źródeł pozyskiwania środków finansowych przez komitety wyborcze i wskazuje, że środki finansowe komitetu wyborczego partii politycznej mogą pochodzić wyłącznie z funduszu wyborczego tej partii, tworzonego na podstawie przepisów ustawy o partiach politycznych.

Podstawą odrzucenia przez PKW obydwu sprawozdań finansowych było naruszenie polegające na przyjęciu środków z innego źródła niż fundusz wyborczy. W przypadku Partii Razem była to kwota dziesięciu tysięcy złotych przekazana bezpośrednio z rachunku bieżącego partii, zaś Komitet Wyborczy Nowoczesna Ryszarda Petru z rachunku bieżącego partii przyjął kwotę niemal dwóch milionów złotych.

Pełnomocnik finansowy komitetu Nowoczesna Ryszarda Petru zaskarżonej uchwale zarzucał naruszenie art. 132 § 1 kw poprzez jego błędną wykładnię oraz naruszenie art. 144 § 1 pkt. 2 kw przez jego niezastosowanie. Pełnomocnik dowodzi, że środki finansowe, których pozyskanie przez Komitet stało się podstawą odrzucenia sprawozdania finansowego, pochodziły ze źródła dopuszczonego przez ustawę, a sposób ich przekazania Komitetowi Wyborczemu był wynikiem niezamierzonej omyłki, niemającej znaczenia dla oceny prawidłowości gospodarki finansowej komitetu i nie powinien być podstawą odrzucenia sprawozdania finansowego. Pełnomocnik wnosił o uchylenie uchwały PKW w całości.

Pełnomocnik finansowy Komitetu Wyborczego Partia Razem zaskarżonej uchwale zarzucał m.in. naruszenie art. 144 § 1 pkt 3 ppkt c) w zw. z art. 132 § 1 w zw. z art. 149 § 3 kw poprzez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na odrzuceniu sprawozdania finansowego pomimo dokonania przez Komitet Wyborczy zwrotu udzielonej korzyści majątkowej w ciągu 30 dni od jej udzielenia, a tym samym nieprzyjęcia korzyści majątkowej pochodzącej ze źródeł nieuprawnionych. Ponadto błędne przyjęcie, że komitet przyjął dziesięć tysięcy złotych, kiedy materiał dowodowy wskazuje, że z wydatkowano nieco ponad sześć tysięcy. Pełnomocnik finansowy wnosił o uznanie skargi za zasadną.

Zgodnie z przepisami kodeksu wyborczego Sąd Najwyższy rozpatrywał skargi w składzie 7 sędziów, w postępowaniu nieprocesowym. Od dzisiejszych orzeczeń Sądu Najwyższego nie przysługują środki odwoławcze.

Sygnatury spraw przed Sądem Najwyższym to III SW 7/16 oraz III SW 8/16.